Burgerparticipatie (overheidsparticipatie)

Burgerparticipatie, ook wel overheidsparticipatie genoemd, is een filosofie waarbij burgers meer invloed krijgen op de politiek. Nieuwe communicatievoorzieningen maken het eenvoudiger om burgers te betrekken bij het vormgeven van beleid. Burgerparticipatie komt niet in de plaats van de gebruikelijke democratische processen, maar wordt aanvullend hierop ingezet.

Waarom is het belangrijk

Door beleid en visie meer in samenwerking met burgers op te stellen (co-creatie), ontstaat een betere visie, beter beleid, dat ook nog eens beter gedragen wordt.

Hoe begin je

In de video zien we Marcel Wildschut, wethouder van de gemeente Losser, en Leonie Kok-Tiddens, country manager voor Civocracy. Volgens Marcel is het een goede start om ‘burgerparticipatie’ een vast onderdeel te laten zijn van de raadsstukken. Dit dwingt al om na te denken over de mogelijkheden om gebruik te maken van burgerparticipatie.

Burgerparticipatie kan dan vervolgens worden ingericht door het inzetten van een mix van fysieke en digitale methoden. Vooral digitale platformen kunnen snel en eenvoudig worden ingezet. Op een digitaal platform voor burgerparticipatie kunnen thema’s en reacties eenvoudig worden gegroepeerd. De gemeente Losser heeft goede ervaringen met het digitale platform: de reacties zijn inhoudelijk goed en blijven netjes.

Belangrijke tips voor burgerparticipatie:

• Zet burgerparticipatie al heel vroeg in de fase van beleidsvorming in (beginspraak). Dit geeft een brede dialoog met de burgers waarbij er nog een maximale keuzevrijheid bestaat.
  
• Als je gebruik maakt van burgerparticipatie, zet het middel dan voor de juiste thema’s in: niet alle onderwerpen lenen zich goed voor een brede participatie en overdaad maakt dat burgers afhaken.
• Zorg voor de juiste digitale faciliteiten om burgerparticipatie mogelijk te maken. Stel vast welke ruimte burgers hier hebben. Mogen burgers uitsluitend reageren op voorgestelde vragen of kunnen burgers ook zelf initiatieven inbrengen?
• Zorg er voor dat de vragen duidelijk zijn en tot de verbeelding spreken. Vage, algemene, weinig interessante vragen zullen niet veel burgers prikkelen om een bijdrage te leveren.
• Maak verwachtingen duidelijk: ben eerlijk en transparant over het proces en de manier waarop de reacties worden verwerkt en van invloed zijn op het eindresultaat.

Meer informatie

• In de film gaat het over de initiatieven van de gemeente Losser. Deze gemeente maakt gebruik van het platform van ‘Civocracy’. Meer informatie over dit platform vind je op https://www.civocracy.org/
• Kabinetsnota ‘doe democratie’. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2013/07/09/kabinetsnota-doe-democratie
• Handreiking werken aan burger nabijheid van de VNG https://vng.nl/files/vng/20131112_bzk_handreiking_werken-aan-burger-nabijheid-september-20131.pdf