Digitalisering in het in het Sociaal Domein gemeente Oss: Van meerjarenagenda naar zichtbaar resultaat

De uitdaging  

In 2020 stelde het management van het sociaal domein in Oss zichzelf een duidelijke opgave: meer samenhang, sturing en eigenaarschap op digitalisering en data. De systemen en werkmethoden binnen het sociaal domein sloten onvoldoende op elkaar aan, men wilde meer kunnen sturen aan de hand van data, informatie voor inwoners was versnipperd over verschillende loketten, en digitale samenwerking tussen professionals was gefragmenteerd. Tegelijkertijd werd ingezien dat digitalisering juist in het sociaal domein van grote waarde kan zijn, mits er voldoende oog voor de menselijke maat is.  

De gemeente Oss zag digitalisering als middel en niet als doel. De ambitie was onder andere:  

• betere, eenvoudigere dienstverlening voor inwoners  
• minder administratieve lasten  
• meer tijd voor het echte werk  
• actuele informatie op één plek beschikbaar  
• datagedreven ondersteuning mogelijk maken  

Van visie naar uitvoering: aanpak met impact  

Consulting leverde een strategisch adviseur en kreeg de opdracht om in co-creatie met het sociaal domein:  

• een visie op digitalisering op te stellen  
• een meerjarenagenda te ontwikkelen  
• en deze vervolgens daadwerkelijk in uitvoering te brengen  

In de meerjarenagenda zijn vijf sporen uitgewerkt die richting geven en helpen om digitalisering concreet te maken. De sporen gaan over: digitaal samenwerken in een regiesysteem, een digitale vindplaats voor inwoners, datagedreven werken, efficiënt werken en governance & vaardigheden.    

“Veel inwoners stellen het op prijs als we onze dienstverlening digitaler maken en steeds vaker verwachten ze het ook. Digitalisering is veelbelovend, maar niet zaligmakend. In Oss kiezen we bewust voor de menselijke maat en de digitale mogelijkheden, met de ogen open en een slimme aanpak. Dat levert nu concrete resultaten op in de praktijk waar we erg blij mee zijn, zoals het regiesysteem dat naadloos aansluit bij ons dienstverleningsconcept” 
— Simon Franssen, Directeur Sociaal Domein, gemeente Oss  

Resultaten na twee jaar  

De gezamenlijke aanpak heeft inmiddels geleid tot zichtbare resultaten:  

1. Regiesysteem afgestemd op de Samenwerkwijze 
   Gemeente Oss is landelijk koploper in het digitaal ondersteunen van de Samenwerkwijze, een methodiek die uitgaat van integraal en domein-overstijgend samenwerken met inwoners. Het nieuwe regiesysteem is in 2023 aanbesteed, in 2024 geïmplementeerd en in 2025 in gebruik genomen. Het regiesysteem sluit aan op deze werkwijze, waardoor professionals veiliger en effectiever samenwerken binnen een digitaal plan.  
2. Een digitale toegang voor inwoners in ontwikkeling 
   Versnipperde digitale informatievoorziening richting inwoners vormt een drempel voor gebruik en vertrouwen. De gemeente Oss werkt aan een centrale digitale vindplaats, zodat inwoners niet langer langs meerdere loketten hoeven. Dit gebeurt in samenwerking met ketenpartners, met aandacht voor inclusie en gebruiksgemak.   
3. Dashboard sociaal domein maakt sturen met data mogelijk 
   Door de ontwikkeling van een dashboard kunnen beleidsmakers, afdelingshoofden, teamleiders en uitvoerders sturen op trends, prestaties en signalen uit de praktijk. Datagedreven werken is geen papieren ambitie meer. De eerste stappen zijn gezet om dit structureel onderdeel te maken van de dagelijkse praktijk.  
4. Verkenning AI & transcriptie 
   De gemeente Oss verkent de mogelijkheden van generatieve AI en automatische transcriptie. Niet als doel op zich, maar als kans om administratieve druk te verlagen en dienstverlening te verbeteren. In 2025 starten hiervoor de eerste pilots.  
5. Opleiding digitaal leiderschap en samenwerking tussen ICT en het Sociaal domein 
   Alle managers in het sociaal domein hebben een driedelige training gevolgd in digitaal leiderschap. Dat heeft gezorgd voor meer bewustzijn, een gedeeld begrippenkader en eigenaarschap bij de uitvoering van de digitale agenda. Tegelijkertijd is de samenwerking tussen het sociaal domein en ICT sterk verbeterd. In plaats van losse initiatieven is er nu structureel overleg en afstemming. Beleid, data en techniek trekken gezamenlijk op. Alle digitaliseringsprojecten zijn opgenomen in een overzichtelijk projectportfolio, waarmee beter gestuurd wordt op prioriteit, capaciteit en voortgang.  

De opbrengst: digitalisering die werkt in de praktijk  

Wat begon met een heldere visie en een realistische agenda, heeft geleid tot zichtbare verbeteringen in de praktijk. Digitalisering is in de gemeente Oss geen doel op zich, maar een manier om de samenwerking te versterken, de dienstverlening te verbeteren en beter te sturen op wat echt nodig is. De aanpak heeft geleid tot meer eigenaarschap, betere afstemming tussen domeinen en concrete resultaten voor inwoners én professionals.  

Meer weten over digitalisering in het sociaal domein? Wil je digitalisering binnen het sociaal domein omzetten in zichtbare resultaten? Neem dan contact op met Jelle Gotjé van Native Consulting.