Datagedreven werken; doel of middel?

12 maart 2020

Datagedreven werken, er wordt veel over geschreven en gesproken. Maar wat doen we er nu eigenlijk mee? En hoe dient het ons? Veel bedrijven en overheidsinstanties gaan of zijn er mee aan de slag. Regelmatig staat datagedreven werken in het collegeprogramma of is het als doel door de directie benoemd. Is dat eigenlijk niet raar? Datagedreven werken als doel. Zou datagedreven werken niet juist het middel moeten zijn om doelen te bereiken in plaats van een doel op zichzelf? Laten we het eens nader bekijken.

Datagedreven werken als middel
Er zijn vele definities van datagedreven werken en in het algemeen komt het er op neer dat u stuurt op basis van feiten of gegevens in plaats van op uw onderbuikgevoel. Dit sturen komt eigenlijk neer op een op data gebaseerde PDCA-cyclus (Plan-Do-Check-Act) waarbij met name de Check heel feitelijk wordt. Op basis van deze feitelijke Check kunt u besluiten om op dezelfde voet door te gaan of om uw acties aan te passen zodat ze meer bijdragen aan het te bereiken doel. Maar op welk doel gaat u sturen? Daar zit de crux. Datagedreven werken is in te zetten als middel voor veel doelen (projectmatig of beleidsmatig). In de praktijk blijkt dat beperkt beschikbare middelen (tijd en geld) maken, dat er gekozen moet worden of en hoe uitgebreid het datagedreven werken onderdeel gaat vormen van het totale organisatiebeleid. Om datagedreven werken als een succesvol middel in te zetten, is het in onze ogen van cruciaal belang om de strategische bedrijfsdoelen, en de doorvertaling daarvan in de organisatie, in het oog te houden. Dat is een eerste stap.

Datagedreven werken als doel
Hier begint het interessant te worden. Wij zien dat veel overheidsinstellingen als doel hebben om (meer) datagedreven te gaan werken. De gemiddelde overheidsinstelling beschikt over heel veel data en doet daar relatief weinig mee. Het lijkt dan ook logisch om datagedreven werken te introduceren. Maar waarom? Met welk doel zet u al deze tijd en investeringen in? Het heeft nogal wat voeten in aarde om datagedreven werken daadwerkelijk te implementeren. Het brengt een behoorlijke cultuurverandering met zich mee en dit kost energie en (doorloop)tijd. Het helpt als de onderliggende redenen voor deze nieuwe werkwijze helder onderbouwd zijn en aan het bereiken van de strategisch doelen zijn gekoppeld. Stel dat één van uw doelen een hogere klanttevredenheid is. Dan wordt er op een datagedreven manier gewerkt aan het behalen van een hogere klanttevredenheid. Na de nulmeting van de klanttevredenheid worden (ook weer meetbare) acties uitgezet, waarna gemeten kan worden of de klanttevredenheid toegenomen is. Door het zichtbaar maken van de resultaten van de acties ziet iedere medewerker het effect van zijn of haar inzet voor het verbeteren van de klanttevredenheid.

Dus, middel of doel?
Datagedreven werken wordt als doel neergezet om een cultuurverandering te bewerkstelligen. En dat is een prima doel. In de ogen van Native is datagedreven werken vooral een middel dat bijdraagt aan het behalen van uw strategische doelstellingen. Datagedreven werken draagt pas echt bij als het op de juiste plekken en op de juiste wijze wordt ingezet. Dus, werk datagedreven op de onderdelen met een rechtstreekse bijdrage aan de strategische bedrijfsdoelen!

Bent u al bezig met het invoeren van datagedreven werken en wilt u een analyse welke aspecten meer aandacht kunnen gebruiken? Heeft u vragen over het invoeren van datagedreven werken of staat u aan het begin van uw implementatieproces rondom dit onderwerp en wilt u iemand die over uw schouder mee kijkt? Neem dan contact op met Mariëlle Hulsegge (m.hulsegge@nativeconsulting.nl).