november 2025
De Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer (Wmebv) treedt op 1 januari 2026 in werking. Gemeenten moeten vanaf dat moment voor alle formele berichten een digitaal kanaal ingericht en aanwijzen. Denk aan aanvragen, bezwaren, klachten en meldingen. Dit dient gedaan te worden in een zogenoemd aanwijzingsbesluit.
Veel gemeenten hebben niet scherp dat ze verplicht zijn om door alle drie de bestuursorganen – raad, college en de burgemeester – een aanwijzingsbesluit vast te laten stellen (of in sommige gevallen laten wijzigen bij elk nieuw product of wijziging). In principe moet je dit besluit één keer laten vaststellen en vervolgens de bevoegdheid om wijzigingen vast te stellen op managementniveau beleggen. In dit artikel leggen we uit hoe.
Voor de implementatie van de Wmebv moeten veel aanpassingen doorgevoerd worden op gemeentelijke producten waardoor gemeenten tijdsdruk ervaren. In de praktijk merken we dat hierdoor het formeel vastleggen van de digitale kanalen in aanwijzingsbesluiten van raad en college weinig aandacht krijgt: alle focus ligt op de uitvoerende taken, terwijl de bestuurlijke vraagstukken uit focus raken.
Daarnaast kost het veel tijd om een onderwerp op de agenda van de raad te krijgen, laat staan wanneer er bij elk nieuw product of wijziging opnieuw goedkeuring gevraagd moet worden. Dit moet en kan slimmer én gemakkelijker.
Steeds meer gemeenten kiezen daarom voor een heldere lijn van bestuur naar uitvoering en blijven daarmee ook nog binnen de kaders van de Wmebv. Zo behouden de democratische gekozen organen regie en kan de organisatie snel handelen binnen duidelijke kaders.
Stap 1. Delegatie door de raad aan het college
Native adviseert om na vaststelling van het (concept) aanwijzingsbesluit de bevoegdheid tot wijziging hiervan door de raad te delegeren aan het college. Schrijf een raadsvoorstel waarin je uitlegt waarom de raad deze bevoegdheden zou moeten delegeren, zodat de raad zich minder hoeft bezig te houden met uitvoeringsdetails en meer kan focussen op de kaderstellende rol die zij hebben. Ook kunnen hierdoor wijzigingen in digitale kanalen sneller worden doorgevoerd.
In andere woorden: laat de raad de eerste keer het (concept) aanwijzingsbesluit vaststellen en de bevoegdheid tot wijziging van het aanwijzingsbesluit delegeren aan het college.
Stap 2. Mandaat van het college aan de ambtelijke organisatie
De tweede stap is het mandateren van de bevoegdheid aan de ambtelijke organisatie, door middel van een collegevoorstel. Vanuit Native zien wij de Wmebv vooral als een uitvoerende taak, namelijk per product het juiste kanaal inrichten en aanwijzen. Vanuit dat opzicht is deze verantwoordelijkheid beter op zijn plek op managementniveau.
Ook hier gelden dezelfde argumenten als voor het delegatieverzoek. Mandateren zorgt voor snellere besluitvorming waardoor beter ingespeeld kan worden op actuele dienstverlening en gebruikersbehoefte.
Samenvattend: de Raad is (éénmalig) kaderstellend, het college bestuurt, en de ambtelijke organisatie handelt uitvoerend. Zo kan de organisatie snel en wendbaar inspelen op constante veranderingen in systemen, communicatiekanalen en natuurlijk de gebruikersbehoefte.
Wat dit concreet betekent voor jouw gemeente:
Wij helpen gemeenten stap voor stap en kunnen ondersteunen bij:
Op 1 januari 2026 treedt de Wmebv inwerking en we weten dat veel gemeenten nog niet voldoen aan de eisen. Vanuit Native kunnen we ondersteuning bieden bij het bestuurlijk traject, maar ook bij de uitvoering. We hebben een heldere, praktijkgerichte aanpak.
Lees meer via deze link. Of neem contact met ons op en vul onderstaande formulier in.
Hier komt detail informatie over datagedreven besluitvorming.